پالپوتومی درمانی است برای نجات دندانی که عفونت و یا پالپیت داشته باشد، پالپیت التهاب پالپ دندان است که به علت پوسیدگی و عفونت درمان نشده در دندان به وجود می آید.
پالپوتومی برای کودکان
از آنجایی که در درمان پالپوتومی ریشه دندان برداشته نمی شود و می تواند رشد کند، عمدتاً در کودکانی که دندان‌های شیری (اولیه) و ریشه‌های نابالغ دارند استفاده میشود. چنانچه کودک شما هنگام تماس مواد غذایی سرد، گرم یا شیرین با از درد دندان شکایت می کند، ممکن است به این معنی باشد که او پالپیت دارد.
و اگر دندان کودک دچار آسیب شدید فیزیکی شده باشد نیز جهت حفظ ریشه و دندان کودک از این روش درمانی استفاده میشود؛ چراکه دندان‌های شیری به حفظ فاصله برای دندان‌های دائمی کمک می‌کنند، بنابراین دست نخورده نگه داشتن آنها اغلب یک اولویت است.
به همین دلیل اغلب به این درمان عصب کشی دندان شیری هم می گویند. زیرا این روش در اغلب موارد برای کودکان خصوصا برای دندان های مولار (دندان های 4 و 5) به کار می رود.
اگر پس از معاینه توسط دندانپزشک مشخص شود که کودک پالپیت برگشت ناپذیر به علت پوسیدگی دندان دارد (مواقعی که پالپ دندان به شدت آسیب دیده باشد) در این زمان پالپوتومی انجام نمی شود و به جای آن ناچار به انجام پالپکتومی یا کشیدن دندان می باشیم.
پالپوتومی برای بزرگسالان
این روش درمان با موفقیت روی دندان های دائمی و برای بزرگسالان نیزانجام گیرد. البته اگر میزان عفونت و التهاب پالپ دندان به گونه ای باشد که پالپ زیر آن را در معرض دید قرار دهد و آن را در برابر عفونت باکتریایی آسیب پذیر کند؛ به کمک درمان پالپوتومی، قسمت آسیب دیده پالپ از داخل تاج دندان برداشته میشود.
عوامل موفقیت در درمان:
البته نتیجه درمان و موفقیت آمیز بودن درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله مدیریت شرایط توسط دندانپزشک جهت کنترل خونریزی و اینکه در طی درمان پالپ را عاری از هرگونه باکتری نگه دارند. سن نیز یکی از عوامل موثر است، زیرا پالپ در افراد مسن‌تر فیبری‌تر است و خونریزی کمتری دارد و از این رو جریان خون در آن کمتر است و باعث میشود نگه داری دندان سخت تر شود.
دو عامل تضمین کننده دیگر برای موفقیت پالپوتومی در بزرگسالان به نوع موادی بستگی دارد که برای بستن تاج دندان استفاده می شوند. همچنین نوع روکشی که در مرحله آخر برای دندان استفاده می شود نیز اهمیت دارد.
تحقیقات نشان می دهند که استفاده از رزین کامپوزیت تنها برای پر کردن تاج دندان نتایج موفقیت آمیز کمتری در بر دارد. بنابراین در شرایطی که هزینه برای بیمار عامل مهمی به شمار نمی رود، استفاده از روکش کامل ایده آل است.
انواع روش های درمان پالپ و ریشه دندان
پالپوتومی:
هرچند که پالپوتمی تهاجمی تر از پرکردن دندان است اما در این روش تنها قسمت بالایی پالپ دندان برداشته می شود.و هزینه آن نسبت به سایر درمان ها کمتر میباشد.
پالپکتومی:
پالپکتومی به برداشتن کامل پالپ از یک دندان گفته میشود و تقریباً همیشه به عنوان اولین گام در فرایند درمان ریشه انجام میشود.
درمان ریشه:
درمان ریشه یک فرایند گسترده تر و یکی از درمان های اساسی در دندان پزشکی ایت و طی این درمان تمام پالپ دندان، از جمله ریشه، قبل از پر کردن و مهر و موم کردن باید برداشته شود.
انتخاب روش درمانی مناسب:
با توجه به توضیحات ذکر شده و در این مقاله ما سعی داریم به شما کمک کنیم روش درمانی مناسب با شرایط دندان خودرا انتخاب نمایید؛ اما عملا انتخاب طرح درمان مناسب تنها با عکس گرافی و تحت نظر دندان پزشک و متخصص درمان ریشه مشخص میگردد.
بهترین کاندیدا برای درمان پالپوتومی:
پالپوتومی تنها زمانی انجام می شود که پالپ آلوده تنها در قسمت تاج وجود داشته باشد، و در صورتی که دندان بیش از حد آسیب دیده نباشد یا دیواره آن تضعیف نشده باشد. میتوان از این روش درمانی کمک گرفت.
بهترین کاندیدا برای پالپوتومی، کودکی با سلامت کامل بدنی است. کودکانی که مبتلا به بیماری های مزمن هستند و سیستم ایمنی ضعیفی دارند مناسب این روش نیستند. بدن این بیماران به عفونت های باکتریایی حساس است. برای مثال کودکان دچار انواع لوسمی و تومور کاندیدای خوبی برای این روش نیستند.
پالپوتومی چگونه انجام می شود؟
ابتدا با عکس گرافی شرایط و موقعیت دندان و میزان عفونت بررسی شده و نوع درمان مورد نیاز مشخص میگردد،
در ابتدا اطراف دندان و محل تحت درمان با بی حسی موضعی بی حس میگردد و بعد از آن یک بی حسی موضعی تزریق می شود
دندانپزشک قسمت های آسیب دیده دندان را جهت درمان جدا کرده و هرگونه پوسیدگی و عفونت موجود را جهت جلوگیری از آلودگی پالپ از اطراف یا روی دندان پاکسازی میکند.
سپس بخشهای پوسیده دندان با دریل دندانپزشکی برداشته می شود. و مینا و عاج را سوراخ کرده تا به پالپ برسد و مواد عفونی داخل پالپ را نیز بردارد.
فضای خالی داخل دندان با مواد پر کننده دندان پر شده و مهر و موم می شود.
روکش نیز جهت حفاظت از دندان بر روی ساختار باقی مانده تاج، چسبانده می شود.
لازم به ذکر است که اگر محفظه پالپ حاوی مقدار زیادی عفونت باشد و یا شرایط به گونه ای باشد که دندانپزشک نتواند با پالپوتومی درمان انجام دهد پالپ ملتهب و ریشه دندان کاملا برداشته می شود. و نهایتا جهت توقف نمودن خونریزی و پاکسازی ناحیه تحت درمان از گلوله های پنبه ای مرطوب استفاده می شود. در بهترین حالت این خونریزی باید ظرف 1 الی 2 دقیقه و نهایتا 5 دقیقه متوقف شود. اگر خونریزی پس از این مدت متوقف نشد نشان دهنده آن است که متاسفانه پالپ ریشه دیگر سالم نمی باشد و احتمالا تحت تاثیر پوسیدگی دندان قرار گرفته است. در نتیجه حتما باید پالپکتومی یا کشیدن دندان انجام شود.
درمان پالپوتومی با لیزر:
ممکن است دندانپزشک به جای تجویز دارو از درمان لیزر جهت درمان پالپ عفونی استفاده نماید، زیرا درمان های پالپوتومی که با لیزر انجام می شود، میزان موفقیت بسیار بالاتری دارند. بعد از انجام این کار محیط پالپ دندان با اوژنول اکسیدروی یا دیگر مواد بسته می شود و در نهایت ترمیم دندان انجام میگیرد.علاوه بر این
- لیزر می‌تواند بافت آسیب دیده را با دقت و سرعت بالاتری ترمیم کند.
- آسیب کمتری به دندان و بافت های اطراف می‌رساند .
- خونریزی به مقدار قابل توجهی کمتر میشود.
با استفاده از لیزر و بی حسی ناشی از لیزر که قطعا بدون درد صورت میگیرد. می‌توانید تجربه ی متفاوتی از درمان داشته باشید.
متخصص درمان ریشه:
معمولا دندانپزشکان عمومی هم پالپوتومی یا عصب کشی را انجام می دهند اما اگر مورد پیچیده باشد، شما را به متخصص درمان ریشه ارجاع می دهند. چرا که متخصص درمان ریشه در درمان و کنترل دندان های چند کاناله با کانال منحنی (کرو)، دندان های انتهایی(خلفی) و کنترل شرایط پیچیده تبحر و تجربه ی بیشتری خواهند داشت.
مدت زمان درمان پالپوتومی:
مدت زمان درمان به شرایط دندان و سرعت عمل دندان پزشک و متخصص بستگی دارد اما به طور متوسط درمان در 30 الی 45 دقیقه انجام میشود.
دوران نقاهت بعد از درمان :
ممکن سه یا چهار روز قبل پالپوتومی، توسط دندان پزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز شود و تا هفت روز پس از درمان آن نیز لازم باشد مصرف ادامه پیدا کندبعد از درمان نیز ممکن است احساس درد و تورم را تجربه کنید. در این مواقع دندانپزشک احتمالا برای کمک به این موضوع داروهای ضد درد را برای شما تجویز می کند.
لینک های مرتبط: