درمان ریشه دندان که به عنوان عصب کشی دندان نیز شناخته می شود، یکی از درمان های شایع و مهم دندانپزشکی است که برای درمان پالپ دندان عفونی یا آسیب دیده انجام می شود. پالپ دندان داخلی ترین قسمت دندان است که شامل اعصاب، عروق خونی و بافت همبند است. هنگامی که پالپ دندان به دلیل پوسیدگی دندان، ضربه یا اقدامات مکرر دندانپزشکی عفونی یا ملتهب می شود، درمان ریشه برای حفظ دندان و کاهش درد دندان ضروری است.
گاها ممکن است، شرایط دندان، اعم از موقعیت، ساختار دندان یا میزان عفونت و یا شرایط خود فرد به نوعی باشد که جهت درمان ریشه و حفظ دندان نیاز به درمان ریشه تخصصی وجود داشته. با پيشرفت پوسيدگی در دندان مبتلا و با گذشت زمان و پيشرفت التهاب علائم بيمار نيز ممكن است شديدتر و و درد مداوم‌تری را تجربه خواهد کرد. درنهايت با عدم مداخله درمانی به سمت تشكيل آبسه‌های دندانی برود كه می‌تواند شرايط سخت و اورژانسی را براي بيمار ايجاد كند. در این مقاله از
کلینیک دندان پزشکی دریای نور عوامل موثر در درمان ریشه تخصصی و درمان و اینکه درمان ریشه تخصصی چیست؟ را بررسی می‌کنیم.
درمان ریشه دندان
در طول عصب کشی دندان ، جهت ترمیم ریشه دندان، دندانپزشک یا متخصص ریشه دندان (متخصص کانال ریشه) پالپ عفونی یا آسیب دیده را برمی دارد، داخل دندان را تمیز می کند و کانال های ریشه را شکل می دهد. سپس کانال ها با ماده زیست سازگاری به نام گوتاپرکا پر می شوند که برای جلوگیری از عفونت بیشتر کانال ها را مسود کرده و مهروموم می‌کند.. در بیشتر موارد، روکش دندانی روی دندان درمان شده قرار می گیرد تا استحکام و عملکرد آن بازگردد.
علائم عصب کشی دندان چیست؟
هنگامی که علائمی که نشان دهنده مشکل در پالپ دندان است، احساس می‌شود، باید به متخصص کانال ریشه معروف به اندودنتیست مراجعه کنید. این علائم ممکن است شامل دندان درد شدید، حساسیت به گرما و سرما، تورم یا حساسیت در اطراف دندان، جوش مداوم یا عود کننده روی لثه یا تغییر رنگ دندان باشد.
چنانچه شرایط دندان پیچیده است، نیاز به درمان ریشه مجدد دارد، یا اگر شرایط خاص دندانی یا پزشکی دارید که نیاز به مراقبت های تخصصی دارد، دندانپزشک شما را به متخصص درمان ریشه جهت انجام درمان ریشه تخصصی ارجاع می‌دهد.
درمان ریشه تخصصی چیست؟
درمان تخصصی ریشه به درمان ریشه دندان با کانال های متعدد ریشه ( دندان های چند کانالی) ، درمان مجدد ریشه دندان (ری اندو R-Endo)، درمان ریشه دندان هایی با دسترسی سخت و دندان های انتهایی اشاره دارد.شرایط متفاوت این دندان ها می تواند درمان را پیچیده تر کند و نیاز به تخصص ودرمان ریشه توسط متخصص ریشه دارد.
درمان ریشه دندان زمانی مورد نیاز است که پالپ دندان عفونی یا آسیب دیده باشد و بیش از حدی باشد که بتواند به خودی خود بهبود یابد. اگر عصب کشی دندان انجام نشود، عفونت می تواند به بافت های اطراف دندان گسترش یابد و باعث درد، تشکیل آبسه، تحلیل استخوان و حتی مشکلات سلامت سیستمیک در فرد شود. هدف از درمان ریشه، حفظ دندان طبیعی و تسکین درد با حفظ ساختارهای دهانی اطراف است.
مرکز تخصصی درمان ریشه
منظور از مرکز تخصصی درمان ریشه یا کلینیک دندان پزشکی تخصصی درمان ریشه مجموعه ای با خدمات همه روزه توسط متخصصین درمان ریشه است. در کلینیک دندان پزشکی دریای نور با دسترسی مناسب از شرق و غرب تهران، با استفاده از بروز ترین تجهیزات و ابزار جهت درمان ریشه، درمان ریشه تخصصی، درمان ریشه مجدد و ...توسط بهترین متخصصین درمان ریشه قابل انجام است. متخصص درمان ریشه بعد از اتمام دوران عمومی و گذراندن دوران تخصص آموزش‌های مخصوص برای كنترل و درمان دندان هایی با شرایط سخت و حساس را میگذرانند. یک متخصص درمان ریشه خوب با تشخیص مناسب سعی در حفظ دندان داشته و با خارج کردن بخش های آسیب دیده به گونه ای که سایر بخش ها دچار آسیب نشود فرایند عصب کشی دندان را در کوتاه ترین مدت ممکن و بدون عوارض انجام می دهد.
مواردی که دندان پزشک بیمار را به متخصص اندودنتیست ارجاع می‌دهد:
- دندان های خلفی (انتهایی) با دسترسی سخت
- ریشه منحنی (کرو)، دندان هایی با ریشه بلند
- بیمارانی که دهان کوچک دارند
- دندان هایی با کانال اضافه
- درمان ریشه مجدد ( ری اندو)
- جراحی اپیکو(نوک ریشه)
- درمان آسیب تروماتیک
درمان مجدد ریشه دندان چیست؟
درمان مجدد ریشه، که به عنوان درمان ریشه مجدد، ری اندو (R-Endo) نیز شناخته می‌شود، زمانی انجام می‌شود که دندان عصب کشی شده مجددا بنا بر دلایل متفاوتی دچار درد و حساسیت شده و نیاز به مداخله دندان پزشکی و درمان مجدد ریشه توسط متخصص درمان ریشه داشته باشد. زمانی که دندان درمان شده با کانال ریشه اضافی به درستی ترمیم نشده باشد یا مشکلات جدیدی مانند عفونت مجدد ایجاد شده باشد، ضروری است که جهت بررسی و درمان اقدامات لازم صورت گیرد. در طول درمان ریشه مجدد، مواد پرکننده قبلی حذف می‌شوند و کانال‌های ریشه دندان دوباره تمیز می‌شوند، تغییر شکل داده می‌شوند و دوباره پر می‌شوند تا بهبودی کامل حاصل شود.
چرا دندان عصب کشی شده درد می‌کند؟
نیاز به درمان ریشه مجدد و درد ممتد یا مقطعی در دندان عصب کشی شده دلایل متفاوتی دارد. یکی از موارد شایع عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و ابتلا به عفونت و پوسیدگی مجدد در دندان عصب کشی شده است، که می‌تواند به دلایل متفاوتی اعم از، عفونت دندان های اطراف و سرایت به دندان عصب کشی شده، پوسیدگی جدید در ناحیه زیر روکش یا در بخش ترمیم قدیمی دندان شکستگی یا ترک در قسمت تاج دندان و یا شکستگی و لق شدن بخش ترمیم دندان و شکستگی ریشه دندان عصب کشی شده باشد.
عدم بهبودی کامل پس از درمان ریشه اولیه نیز از دیگر دلایل موجود برای عفونت و درد دندان عصب کشی شده است؛ گاهی خطا های مختلفی هنگام عصب کشی اولیه رخ می‌دهد، اعم از،عدم تشخیص یکی از کانال‌های ریشه، شکل پیچیده کانال‌های ریشه مانند کانال‌های باریک یا انحنادارو عدم پاکسازی کامل پالپ ویا ریشه دندان.
دستگاه اپکس لوکیتور و فایل روتاری در کلینیک دریای نور
جراحی اپیکال (نوک ریشه)
جراحی ریشه که به آن جراحی اپیکال یا جراحی انتهای ریشه نیز می گویند، زمانی انجام می شود که درمان معمولی کانال ریشه برای نجات دندان کافی نباشد. جراحی اپیکال شامل ایجاد یک برش کوچک در بافت لثه برای دسترسی به نوک ریشه دندان است. سپس بافت عفونی یا ملتهب برداشته می‌شود و نوک ریشه با مواد پرکننده بسته می‌شود تا از عفونت بیشتر در ریشه دندان جلوگیری شود. جراحی ریشه معمولاً به عنوان آخرین راه حل زمانی که سایر گزینه های درمانی شکست خورده اند استفاده می‌شود. این درمان با برداشتن بافت عفونی و کیست دور ریشه توسط متخصص اندو یا اندودنتیست انجام می‌شود.
درمان آسیب تروماتیک
این آسیب در اثر وارد شدن ضربه یا تصادف با جسم سخت در دندان‌های دائمی بزرگسال یا کودک می‌شود. عدم مراجعه به دندانپزشکی، بعد از به وجود آمدن این آسیب موجب از دست دادن یا تیرگی دندان می‌شود. به دلیل آنکه اندودنتیست‌ها موارد متعددی را در آسیب یا بیماری‌های ریشه دندان، درمان و بررسی کرده‌اند؛ آگاهی و تجربه بیشتری نسبت به مسئله ریشه دندان نسبت به سایر دندانپزشکان دارند. از این رو در دسته درمان های تخصصی ریشه دندان درمان آسیب تروماتیک دندان نیز وجود دارد. استفاده از تکنولوژی به روز و ابزارهای مدرن مانند میکروسکوپ دندانپزشکی، اپکس لوکیتور، دستگاه روتاری و... احتمال موفقیت بلند مدت درمان را چندین برابر کرده و منجر به حفظ دندان می‌شود.
استفاده از لیزر دندان پزشکی در درمان ریشه تخصصی:
روش جدید درمان ریشه دندان با لیزرکه امروزه بسیار بحث بر انگیز است، درواقع تفاوتی با عصب کشی دندان به صورت معمول ندارد. تنها با استفاده از به روز ترین ابزار دندان پزشکی در مراحل متفاوت درمان ریشه استفاده می‌شود. لیزر دندان پزشکی یکی از موارد مورد استفاده در درمان ریشه تخصصی دندان است، و می توان تا حد زیادی فرایند درمان ریشه را آسان، بدون درد و با کمترین عوارض به پابان رساند.
- درمان ریشه تخصصی دندان با لیزر:
استفاده درست از لیزر طی فرایند عصب کشی دندان می‌تواند تا حد زیادی مشکلات و موانع شکست در درمان را برطرف کند. چراکه اساسا لیزر دندان پزشکی ابزاری کمک کننده در فرایند درمان ریشه دندان هست. لیزر دندان پزشکی در ابتدا و انتهای درمان استفاده شده و باعث می‌شود شما تجربه ی متفاوتی از درمان ریشه دندان (عصب کشی دندان) را تجربه کرده و درد بعد از عصب کشی دندان و دوران و نقاهت را به شدت کاهش می‌دهد.
- بی حسی دندان در دمان ریشه تخصصی با لیزر:
بی حسی دندان با لیزر دندان پزشکی به این صورت است که قبل از تزریق آمپول بی حسی، در ناحیه تحت درمان و اطراف آن اشعه های کم توان لیزر تابانده شده، و هنگام تزریق آمپول بی حسی فرد هیچ گونه درد و یا سوزشی را احساس نمی‌کند.استفاده از لیزر دندان پزشکی هیچ گونه درد و سوزشی به همراه نداشته وتنها موجب بی حسی ناحیه تحت درمان و تسریع فرایند بی حسی دندان و کمک به بی حسی عمیق در ناحیه تحت درمان می شود.
- استفاده از لیزر جهت کاهش درد دندان عصب کشی شده:
در انتهای درمان ریشه دندان با تجویز متخصص درمان ریشه لیزر دندان پزشکی جهت کاهش درد و عوارض ناشی از اعمال درمانی بسیار موثر می‌باشد چرا که لیزر دندان پزشکی می‌تواند بافت آسیب دیده طی درمان ریشه را با دقت و سرعت بالاتری ترمیم کند، آسیب کمتری به دندان و بافت های اطراف دندان عصب کشی شده می‌رساند و خونریزی بعد از درمان ریشه به مقدار قابل توجهی کمتر می‌شود. و از آنجایی که عصب کشی در ذهن عموم مردم یک درمان دردناک می‌باشد؛ با استفاده از لیزر و بی حسی ناشی از لیزر می‌توانید تجربه ی متفاوتی ازدرمان ریشه یا عصب کشی دندان داشته باشید.
عوارض درمان ریشه
به صورت کلی عوارض درمان ریشه بسیارنادر است اما در صورت وقوع می تواند شامل موارد زیر باشد:
- برداشت ناقص بافت عفونی
- عفونت مجدد دندان عصب کشی شده
- شکستگی ریشه دندان یا تاج دندان
- آسیب عصبی( در موارد نادر، اعصاب اطراف دندان ممکن است در طول عمل آسیب ببینند که منجر به بی حسی یا گزگز موقت یا دائمی می شود.)
توجه به این نکته ضروری است که میزان موفقیت درمان ریشه به طور کلی بالا است و اغلب می توان با مراقبت های مناسب و بازدیدهای بعدی از عوارض پیشگیری یا مدیریت کرد.
سخن آخر
انتخاب متخصص درمان ریشه از آن جهت که به کاهش عوارض احتمالی درمان کمک می‌کند و برای حفظ دندان هایی با شرایط حساس از الزامات است؛ بسیار حائز اهمیت است. در برخی از شرایط نیز تنها به مراجعه به متخصص درمان ریشه می‌توان دندان عفونی را نجات داده و از کشیدن آن جلوگیری کرد.
می‌توانید سوالات خود در خصوص درمان ریشه تخصصی دندان را در قسمت سوالات و کامنت های سایت با ما در میان بگذارید